Mỗi quốc gia trên thế giới đều có các tính lịch khác nhau nhưng chủ yếu chia làm ba loại lịch là: dương lịch, âm lịch và âm dương lịch. Trong đó có Việt Nam là một nước sử dụng âm dương lịch. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ giúp bạn tìm hiểu về cơ sở hình thành nên dương lịch, âm lịch và âm dương lịch.
* Năm dương lịch:
Thời gian Trái Đất quay một vòng xung quanh mặt trời được gọi là dương lịch. Theo các nhà khoa học thì vòng quay ấy kéo dài 365 ngày 5 giờ 48 phút 46 giây nhưng để tiện cho việc tính toán người ta lấy chẵn 365 ngày.
Lấy 365 ngày chia đều cho 12 tháng theo 12 lần mặt trăng tròn khuyết trong năm. Vì đây là phép tính dư nên đành phải chia thành các tháng đủ (31 ngày) và tháng thiếu (30 ngày), riêng tháng 2 cũng là tháng thiếu nhưng chỉ có 28 ngày.
Cộng lại tất cả các ngày trong 12 tháng sẽ ra 365 ngày là số ngày trong một năm. Thế nhưng còn thừa 5 giờ 48 phút 46 giây thì sao? Con số thừa này sẽ được cộng dồn 4 năm liên tiếp để có thêm được một ngày, là ngày 29 của tháng hai. Vì thế cứ bốn năm lại có một năm 366 ngày, được gọi là năm nhuận.
Hiện nay, dương lịch là lịch chính thức được dùng ở hầu hết ở các nước phương tây như: Anh, Mỹ, Pháp, Đức...
* Năm âm lịch:
-Chu kì tròn khuyết của Mặt Trăng là cơ sở để hình thành nên lịch âm. Người xưa đã phát hiện ra mặt trăng tròn khuyết có quy luật, trung bình cứ 29,53 ngày sẽ tròn khuyết một lần và khoảng thời gian đó được gọi là tháng. Để tiện cho việc tính toán thì người ta quy định tháng đủ có 30 ngày, tháng thiếu có 29 ngày. Do một năm có 12 lần trăng tròn khuyết nên một năm sẽ có 354 hoăc 355 ngày.
Theo các nhà khảo cổ học, âm lịch đã xuất hiện ở Trung Quốc và Ai Cập từ thời cổ đại và đây cũng chính là hai nước đầu tiên áp dụng lịch âm vào đời sống.
*Lịch âm dương:
Lịch âm dương được hình thành dựa trên cơ sở của cả lịch âm và lịch dương. Một số nước hiện nay đang sử dụng loại lịch này có Việt Nam, Trung Quốc, Singapore, Nhật Bản, Hàn Quốc, Triều Tiên..Đối với những nước có nền sản xuất nông nghiệp là chủ yếu thì việc sử dụng lịch âm dương là điều vô cùng quan trọng và cần thiết. Mặt khác, các hoạt động của ngành hàng hải, ngư nghiệp cũng không thể tách. Trong tín ngưỡng văm hóa của người Việt, lịch âm dương được sử dụng để xem ngày tốt xấu, khai trương, động thổ, cưới hỏi.. và rất nhiều công việc trọng đại khác.
Trái Đất quay xung quanh Mặt Trời đã tạo nên sự thay đổi của thời tiết và đây cũng là cơ sở để hình thành dương lịch. Việc dùng cách chia tháng nhuận để tính lịch phù hợp với chu kì thay đổi của thời tiết chính là sự kết hợp hài hòa giữa âm lịch và dương lịch.
>>Xem thêm: xem ngày tốt